Γλιβενκλαμίδη

Δραστική ουσία - Ενδείξεις, δοσολογία, αντενδείξεις

Ενδείξεις

Η δραστική ουσία Γλιβενκλαμίδη ενδείκνυται στις παρακάτω περιπτώσεις:

Σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2

Χωρίς διάκριση φύλου – Μόνο ενήλικες (18 ετών και άνω)

Μη ινσουλινοεξαρτώμενος σακχαρώδης διαβήτης (τύπου ΙΙ). Παχύσαρκοι διαβητικοί, όταν η ρύθμιση του διαβήτη δεν επιτυγχάνεται παρά την ελάττωση του σωματικού τους βάρους. Στα παχύσαρκα διαβητικά άτομα η ...

Σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2

Για την ένδειξη αυτή, η βιβλιογραφία αναφέρει τις εξής αγωγές:

Από του στόματος – μόνο ενήλικες (18 ετών και άνω) – 2,5-5 mg άπαξ ημερησίως και μετέπειτα 2,5-15 mg ημερησίως

2,5-5 mg άπαξ ημερησίως και μετέπειτα 2,5-15 mg ημερησίως
Χορήγηση	Από του στόματος, μεταξύ 2,5 χιλιοστογραμμάρια γλιβενκλαμίδη και 5 χιλιοστογραμμάρια γλιβενκλαμίδη, μία φορά ημερησίως με το πρωινό, για χρονική διάρκεια 1 με 2 εβδομάδες. Στη συνέχεια, από του στόματος, μεταξύ 2,5 χιλιοστογραμμάρια γλιβενκλαμίδη και 15 χιλιοστογραμμάρια γλιβενκλαμίδη, ημερησίως με τα γεύματα, 1 με 2 δόσεις συνολικά. Η μέγιστη επιτρεπτή συνολική δόση είναι 15 χιλιοστογραμμάρια γλιβενκλαμίδη ημερησίως.
Λεπτομερής περιγραφή	Αρχική δόση και τιτλοποίηση αυτής Η συνήθης αρχική δόση είναι 2,5-5 mg γλιβενκλαμίδης μια φορά την ημέρα. Συνιστάται όπως η αγωγή αρχίσει με την κατά το δυνατό μικρότερη δόση. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τους ασθενείς εκείνους που είναι επιρρεπείς στην υπογλυκαιμία ή που ζυγίζουν λιγότερο από 50 kg. Eφόσον είναι απαραίτητο, η ημερήσια δόση μπορεί να αυξηθεί. Συνιστάται η δόση να αυξηθεί βαθμιαία, δηλαδή όχι μεγαλύτερη αύξηση από 2,5 mg και σε διάστημα 1-2 εβδομάδων και ακόμη η αύξηση να ακολουθείται από τακτικό έλεγχο του σακχάρου στο αίμα. Εύρος δόσης σε ασθενείς με καλά ρυθμισμένο διαβήτη - μέγιστες δόσεις Η συνήθης εφάπαξ δόση είναι 2,5-10 mg γλιβενκλαμίδης. Δεν θα πρέπει να γίνει υπέρβαση της εφάπαξ δόσης των 10 mg. Μεγαλύτερες ημερήσιες δόσεις θα πρέπει να μοιράζονται σε τουλάχιστον δυο διαφορετικές εφάπαξ δόσεις. Η συνήθης ημερήσια δόση είναι 5, 7,5 ή 10 mg. Δεν συνιστάται η υπέρβαση της συνολικής ημερήσιας δόσης των 15 mg, επειδή μεγαλύτερες δόσεις την ημέρα μέχρι 20 mg είναι αποτελεσματικές μόνον σε εξαιρετικές περιπτώσεις. Κατανομή των δόσεων Ο ιατρός αποφασίζει για το χρόνο και την κατανομή των δόσεων έχοντας υπόψη τον πρόσφατο τρόπο ζωής του ασθενή. Κανονικά η εφάπαξ ημερήσια δόση της γλιβενκλαμίδης είναι επαρκής. Ημερήσιες δόσεις των 7,5 ή 10 mg να λαμβάνονται στη διάρκεια ενός πλήρους προγεύματος ή στη διάρκεια ή μετά το πρώτο κύριο γεύμα και οποιαδήποτε υπολειπόμενη ποσότητα της συνολικής ημερήσιας δόσεως στο δείπνο. Eίναι πολύ σημαντικό να μην παραλείπονται γεύματα, αφού ήδη έχει ληφθεί το φάρμακο. Δευτερογενής προσαρμογή της δοσολογίας Επειδή η βελτίωση του ελέγχου του διαβήτη συσχετίζεται από μόνη της με υψηλότερη ευαισθησία στην ινσουλίνη, οι ανάγκες σε γλιβενκλαμίδη μπορεί να μειωθούν καθώς συνεχίζεται η αγωγή. Προκειμένου να αποφευχθεί η υπογλυκαιμία, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη η έγκαιρη μείωση ή η διακοπή της αγωγής με γλιβενκλαμίδη. Διόρθωση της δόσης θα πρέπει επίσης να ληφθεί υπόψη, εφόσον αλλάζει το σωματικό βάρος του ασθενή ή διαφοροποιείται ο τρόπος ζωής αυτού ή εμφανίζονται άλλοι παράγοντες που προκαλούν αυξημένη ευαισθησία σε υπο- ή υπεργλυκαιμία. Διάρκεια αγωγής Η αγωγή με γλιβενκλαμίδη είναι υπό φυσιολογικές συνθήκες μακροχρόνια. Μετάβαση από άλλα από του στόματος αντιδιαβητικά σε γλιβενκλαμίδη Δεν υπάρχει ακριβής δοσολογική σχέση μεταξύ γλιβενκλαμίδης και άλλων από του στόματος αντιδιαβητικών. Οταν γίνεται υποκατάσταση άλλων από του στόματος χορηγούμενων αντιδιαβητικών (φάρμακα που μειώνουν το σάκχαρο του αίματος) με γλιβενκλαμίδη, συνιστάται η διαδικασία να είναι ίδια, όπως με την αρχική δοσολογία, αρχίζοντας με ημερήσιες δόσεις 2,5 mg γλιβενκλαμίδης. Αυτό εφαρμόζεται ακόμη και στις περιπτώσεις όπου ο ασθενής μετατάσσεται από τη μέγιστη δόση κάποιου άλλου από του στόματος χορηγουμένου αντιδιαβητικού. Θα πρέπει να ληφθεί υπόψη η μεγάλη ισχύς και η διάρκεια δράσης του προηγούμενου αντιδιαβητικού φαρμάκου. Πιθανόν να απαιτηθεί κάποιο διάστημα από τη λήψη φαρμάκων για να αποφευχθεί συσσώρευση της δράσης που καταλήγει στον κίνδυνο της υπογλυκαιμίας. Σημείωση: η γλιβενκλαμίδη διακινείται σε διάφορες φαρμακοτεχνικές μορφές. Ο ασθενής παρακαλείται να συμβουλεύεται τον ιατρό πριν από οποιαδήποτε μετάβαση σε κάποια άλλη μορφή.
Ιδιαιτερότητες δοσολογίας	Να λαμβάνεται στη διάρκεια ενός πλήρους προγεύματος ή στη διάρκεια ή μετά το πρώτο κύριο γεύμα και οποιαδήποτε υπολειπόμενη ποσότητα της συνολικής ημερήσιας δόσεως στο δείπνο. Eίναι πολύ σημαντικό να μην παραλείπονται γεύματα, αφού ήδη έχει ληφθεί το φάρμακο. Προσοχή στη χορήγηση: απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή σε αρρώστους με καρδιαγγειακή νόσο, καθώς επίσης και σε ηλικιωμένα άτομα λόγω αυξημένου κινδύνου σοβαρής υπογλυκαιμίας.

Νεογνικός σακχαρώδης διαβήτης

Χωρίς διάκριση φύλου – Μόνο νεογνά (0 - 40 ημερών) , βρέφη (40 ημερών - 1 έτους) , παιδιά (1 έτους - 12 ετών)

Η γλιβενκλαμίδη ενδείκνυται για τη θεραπεία του νεογνικού σακχαρώδη διαβήτη, για χρήση σε νεογνά, βρέφη και παιδιά. Οι σουλφονυλουρίες όπως η γλιβενκλαμίδη έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικές σε ασθενείς ...

Neonatal diabetes mellitus (disorder)

Για την ένδειξη αυτή, η βιβλιογραφία αναφέρει τις εξής αγωγές:

Από του στόματος – μόνο νεογνά (0 - 40 ημερών), βρέφη (40 ημερών - 1 έτους), παιδιά (1 έτους - 12 ετών) – 0,2 mg/kg ανά ημέρα σε 2 διαιρεμένες δόσεις και μετέπειτα αύξηση κατά 0,2 mg/kg ανά ημέρα έως ότου επιτευχθεί απεξάρτηση από την ινσουλίνη

0,2 mg/kg ανά ημέρα σε 2 διαιρεμένες δόσεις και μετέπειτα αύξηση κατά 0,2 mg/kg ανά ημέρα έως ότου επιτευχθεί απεξάρτηση από την ινσουλίνη

Χορήγηση

Σχήμα A: Σε περίπτωση που το βάρος του ασθενούς είναι ≤ 10 kg, από του στόματος, 0,2 χιλιοστογραμμάρια γλιβενκλαμίδη ανά κιλό σωματικού βάρους, διαιρεμένα ημερησίως, 2 δόσεις συνολικά. Στη συνέχεια, σε περίπτωση που το βάρος του ασθενούς είναι ≤ 10 kg, από του στόματος, μεταξύ 0,4 χιλιοστογραμμάρια γλιβενκλαμίδη ανά κιλό σωματικού βάρους και 0,6 χιλιοστογραμμάρια γλιβενκλαμίδη ανά κιλό σωματικού βάρους, διαιρεμένα ημερησίως, 2 δόσεις συνολικά. Η μέγιστη επιτρεπτή συνολική δόση είναι 0,6 χιλιοστογραμμάρια γλιβενκλαμίδη ανά κιλό σωματικού βάρους ημερησίως.

Σχήμα B: Σε περίπτωση που το βάρος του ασθενούς είναι ≥ 11 kg και το βάρος του ασθενούς είναι ≤ 12 kg, από του στόματος, 0,2 χιλιοστογραμμάρια γλιβενκλαμίδη ανά κιλό σωματικού βάρους, διαιρεμένα ημερησίως, 2 δόσεις συνολικά. Στη συνέχεια, σε περίπτωση που το βάρος του ασθενούς είναι ≥ 11 kg και το βάρος του ασθενούς είναι ≤ 12 kg, από του στόματος, μεταξύ 0,4 χιλιοστογραμμάρια γλιβενκλαμίδη ανά κιλό σωματικού βάρους και 0,5 χιλιοστογραμμάρια γλιβενκλαμίδη ανά κιλό σωματικού βάρους, διαιρεμένα ημερησίως, 2 δόσεις συνολικά. Η μέγιστη επιτρεπτή συνολική δόση είναι 0,5 χιλιοστογραμμάρια γλιβενκλαμίδη ανά κιλό σωματικού βάρους ημερησίως.

Σχήμα C: Σε περίπτωση που το βάρος του ασθενούς είναι ≥ 13 kg και το βάρος του ασθενούς είναι ≤ 15 kg, από του στόματος, 0,2 χιλιοστογραμμάρια γλιβενκλαμίδη ανά κιλό σωματικού βάρους, διαιρεμένα ημερησίως, 2 δόσεις συνολικά. Στη συνέχεια, σε περίπτωση που το βάρος του ασθενούς είναι ≥ 13 kg και το βάρος του ασθενούς είναι ≤ 15 kg, από του στόματος, 0,4 χιλιοστογραμμάρια γλιβενκλαμίδη ανά κιλό σωματικού βάρους, διαιρεμένα ημερησίως, 2 δόσεις συνολικά. Η μέγιστη επιτρεπτή συνολική δόση είναι 0,4 χιλιοστογραμμάρια γλιβενκλαμίδη ανά κιλό σωματικού βάρους ημερησίως.

Σχήμα D: Σε περίπτωση που το βάρος του ασθενούς είναι ≥ 16 kg και το βάρος του ασθενούς είναι ≤ 20 kg, από του στόματος, 0,2 χιλιοστογραμμάρια γλιβενκλαμίδη ανά κιλό σωματικού βάρους, διαιρεμένα ημερησίως, 2 δόσεις συνολικά. Στη συνέχεια, σε περίπτωση που το βάρος του ασθενούς είναι ≥ 16 kg και το βάρος του ασθενούς είναι ≤ 20 kg, από του στόματος, 0,3 χιλιοστογραμμάρια γλιβενκλαμίδη ανά κιλό σωματικού βάρους, διαιρεμένα ημερησίως, 2 δόσεις συνολικά. Η μέγιστη επιτρεπτή συνολική δόση είναι 0,3 χιλιοστογραμμάρια γλιβενκλαμίδη ανά κιλό σωματικού βάρους ημερησίως.

Σχήμα E: Σε περίπτωση που το βάρος του ασθενούς είναι ≥ 20 kg, από του στόματος, 0,2 χιλιοστογραμμάρια γλιβενκλαμίδη ανά κιλό σωματικού βάρους, διαιρεμένα ημερησίως, 2 δόσεις συνολικά. Στη συνέχεια, σε περίπτωση που το βάρος του ασθενούς είναι ≥ 20 kg, από του στόματος, μεταξύ 0,4 χιλιοστογραμμάρια γλιβενκλαμίδη ανά κιλό σωματικού βάρους και 1 χιλιοστογραμμάρια γλιβενκλαμίδη ανά κιλό σωματικού βάρους, διαιρεμένα ημερησίως, 2 δόσεις συνολικά. Η μέγιστη επιτρεπτή συνολική δόση είναι 1 χιλιοστογραμμάρια γλιβενκλαμίδη ανά κιλό σωματικού βάρους ημερησίως.

Λεπτομερής περιγραφή

Η θεραπεία με εναιώρημα γλιμπενκλαμίδης θα πρέπει να ξεκινάει από γιατρό που έχει εμπειρία στην αντιμετώπιση ασθενών με διαβήτη πολύ πρώιμης έναρξης.

Μέγιστη συνιστώμενη δοσολογία:

Σωματικό βάρος (kg)	Μέγιστη συνιστώμενη δοσολογία (εκφράζεται ως mg/kg/ημέρα) όπου μπορεί να χρησιμοποιηθεί η περιεκτικότητα γλιβενκλαμίδης 0,6 mg/mL
Έως και 10	0,6
11	0,5
12	0,5
13	0,4
14	0,4
15	0,4
16	0,3
17	0,3
18	0,3
19	0,3
20	0,3

Σε όλες τις άλλες περιπτώσεις θα πρέπει να προτιμάται η περιεκτικότητα γλιβενκλαμίδης 6 mg/mL.

Η θεραπεία με γλιβενκλαμίδη θα πρέπει να ξεκινάει με 0,2 mg/kg ανά ημέρα, σε δύο διαιρεμένες δόσεις, πριν από τη σίτιση (περιλαμβανομένης της σίτισης με μπιμπερό) και να αυξάνεται κατά 0,2 mg/kg ανά ημέρα έως ότου επιτευχθεί απεξάρτηση από την ινσουλίνη.

Επειδή η γλιβενκλαμίδη χορηγείται με σύριγγα που προορίζεται για από στόματος χρήση και είναι βαθμονομημένη ανά mL, η υπολογιζόμενη ημερήσια δόση θα πρέπει να εκφράζεται ανά mL και ο γιατρός θα πρέπει να δηλώνει σαφώς την περιεκτικότητα που πρέπει να χρησιμοποιηθεί.

Η επιλογή της σύριγγας (του 1 mL ή των 5 mL) βασίζεται στον όγκο σε mL που θα χορηγείται για κάθε δόση, όπως έχει συνταγογραφηθεί από τον γιατρό. Για όγκους μεγαλύτερους από 1 mL πρέπει να χρησιμοποιείται η σύριγγα των 5 mL.

Ο όγκος που θα χρησιμοποιηθεί θα πρέπει να είναι ο πλησιέστερος στον υπολογιζόμενο.

Κατά τη διάρκεια της φάσης τιτλοποίησης, οι ασθενείς θα πρέπει να παρακολουθούνται στενά από τον θεράποντα ιατρό τους.

Προσαρμογές δόσης και διαχείριση της μακροχρόνιας θεραπείας

Όπως προκύπτει από τη βιβλιογραφία και τις κλινικές μελέτες που διενεργήθηκαν με τη τη γλιμπενκλαμίδη, η μέση ημερήσια δόση αναμένεται ότι είναι περίπου 0,2 έως 0,5 mg/kg/ημέρα στους περισσότερους ασθενείς που πάσχουν από νεογνικό διαβήτη. Σύμφωνα με τη βιβλιογραφία, έχουν παρατηρηθεί περιστασιακά υψηλότερες δόσεις και έχουν χορηγηθεί επιτυχώς δόσεις έως και 2,8 mg/kg/ημέρα χωρίς ανεπιθύμητες ενέργειες. Στην περίπτωση μερικής ανταπόκρισης σε χαμηλότερες δόσεις, όπως επιδεικνύεται από τις μειωμένες απαιτήσεις σε ινσουλίνη, σε επιλεγμένα περιστατικά μπορεί να δοκιμαστεί μια περαιτέρω αύξηση της δόσης έως και 2,8 mg/kg/ημέρα.

Σε ορισμένα παιδιά ο γλυκαιμικός έλεγχος μπορεί να επιτευχθεί καλύτερα όταν η γλιμπενκλαμίδη χορηγείται 3 ή 4 φορές ημερησίως.

Εάν δεν παρατηρηθεί καμία βελτίωση (αμετάβλητη δόση ινσουλίνης, παρόμοιος γλυκαιμικός έλεγχος και καμία βελτίωση στη νευρολογική εικόνα), τότε η γλιμπενκλαμίδη θα πρέπει να διακοπεί.

Κατά τη διάρκεια της περιόδου τιτλοποίησης, πρέπει να συνεχιστεί η παρακολούθηση της συγκέντρωσης της γλυκόζης τριχοειδικού αίματος των ασθενών τέσσερις φορές την ημέρα και κατά την κατάκλιση, καθώς οι απαιτήσεις σε ινσουλίνη ενδεχομένως να συνεχίσουν να μειώνονται ή η δόση της γλιβενκλαμίδης ενδεχομένως να χρειάζεται να τιτλοποιηθεί. Μόλις επιτευχθεί σταθερή κατάσταση, η γλυκόζη τριχοειδικού αίματος δεν χρειάζεται πλέον καθημερινή παρακολούθηση εκτός από τις κλινικές περιπτώσεις όπου υπάρχει κίνδυνος μεταβολικής ανισορροπίας. Σε όλες τις περιπτώσεις, η HbA1c πρέπει να παρακολουθείται κάθε τρεις μήνες. Ορισμένες φορές, η συγκέντρωση γλυκόζης αίματος μειώνεται ακόμη και εάν ο ασθενής λαμβάνει σταθερή δόση γλιβενκλαμίδης. Συνεπώς, προκειμένου να αποφευχθεί η υπογλυκαιμία, θα πρέπει να εξετάζεται το ενδεχόμενο μείωσης της δόσης της γλιβενκλαμίδης ή διακοπής της θεραπείας.

Ο θεράπων ιατρός θα πρέπει να προβλέπει την ανάγκη μείωσης της δόσης της γλιβενκλαμίδης, ιδίως εάν οι τιμές της γλυκόζης πέφτουν κάτω από 4 mmol/L (72 mg/dL).

Είναι ενδεχομένως απαραίτητη η προσαρμογή της δόσης της γλιβενκλαμίδης σε ασθενείς που πάσχουν από παρεμπίπτουσες λοιμώξεις, τραύμα, καταπληξία ή σε περίπτωση χορήγησης αναισθησίας:

Σε μείζονες χειρουργικές επεμβάσεις, η γλιβενκλαμίδη θα πρέπει να αντικαθίσταται από θεραπεία με ινσουλίνη.
Σε ηπατική ή νεφρική δυσλειτουργία ενδέχεται να απαιτείται μείωση της δόσης.
Σε εξαιρετικές καταστάσεις στρες (π.χ. τραύμα, χειρουργική επέμβαση, εμπύρετες λοιμώξεις), η ρύθμιση της γλυκόζης αίματος μπορεί να επιδεινωθεί και μια παροδική μεταβολή στην ινσουλίνη ενδεχομένως να είναι απαραίτητη προκειμένου να διατηρηθεί ο καλός μεταβολικός έλεγχος.

Οι ασθενείς ενδέχεται να έχουν περιστασιακά πολύ υψηλές τιμές γλυκόζης, δηλαδή >20 mmol/L (>360 mg/dL). Σε κάποιες περιπτώσεις, αυτές οι υψηλές τιμές γλυκόζης φαίνεται να ελέγχονται με την κανονική δόση γλιβενκλαμίδης. Ωστόσο, σε όλα τα περιστατικά απαιτείται στενή παρακολούθηση της γλυκόζης αίματος και πρέπει να λαμβάνονται επαρκή μέτρα αποκατάστασης της ευγλυκαιμίας (π.χ. χορήγηση μιας τρίτης ημερήσιας δόσης γλιβενκλαμίδης ή ινσουλίνης).

Παράλειψη δόσης

Εάν κάποια δόση παραλειφθεί, υπάρχει κίνδυνος υπεργλυκαιμίας. Πρέπει να ελεγχθεί αμέσως το επίπεδο της γλυκόζης αίματος και να ληφθεί η γλιβενκλαμίδη το συντομότερο δυνατόν. Εάν το επίπεδο της γλυκόζης αίματος υπερβεί τα 16,5 mmol/L, πρέπει επίσης να ελεγχθεί τυχόν παρουσία κετονουρίας ή κετοναιμίας. Σε παρουσία κετονοσωμάτων, πρέπει να χορηγηθεί γρήγορα ένεση ινσουλίνης ώστε να αποκατασταθεί η μεταβολική κατάσταση. Θα πρέπει να ενημερωθεί ο θεράπων ειδικός.

Ιδιαιτερότητες δοσολογίας

Δεδομένου ότι δεν έχει διεξαχθεί μελέτη αλληλεπίδρασης μεταξύ της γλιμπενκλαμίδης και του γάλακτος, και παρότι η τροφή δεν επιδρά στην απορρόφηση της γλιμπενκλαμίδης, συνιστάται να χορηγείται το εναιώρημα 15 λεπτά πριν από τη σίτιση του παιδιού με γάλα.

Θα πρέπει να αποφεύγεται η χορήγηση μέσω καθετήρα σίτισης.