ASPIRIN EXTRA TAB (650+65)MG/TAB BTx10(BLIST1x10)

Φαρμακοθεραπευτικές κατηγορίες: Ακετυλοσαλικυλικό οξύ: νευρικό σύστημα, λοιπά αναλγητικά και αντιπυρετικά
Κωδικός ATC: Ν02ΒΑ01, ακετυλοσαλικυλικό οξύ
Κωδικός ATC: Ν06BC01, καφεΐνη

Ως σαλικυλικό, το ακετυλοσαλικυλικό οξύ ανήκει στην ομάδα των όξινων μη στεροειδών αναλγητικών/αντιφλεγμονωδών φαρμάκων. Ως εστέρας του σαλικυλικού οξέος, το ακετυλοσαλικυλικό οξύ είναι ουσία με αναλγητικές, αντιπυρετικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες. Ο τρόπος δράσης που περιγράφεται, περιλαμβάνει μη αναστρέψιμη αναστολή της κυκλοοξυγενάσης και κατά συνέπεια αναστολή της βιοσύνθεσης των προστανοειδών: προσταγλανδίνη Ε2, προσταγλανδίνη Ι2 και θρομβοξάνη Α2.

Το ακετυλοσαλικυλικό οξύ σε από του στόματος δόσεις οι οποίες γενικά κυμαίνονται μεταξύ 0,3 και 1,0 g χρησιμοποιείται για την ανακούφιση άλγους και σε ελάσσονες εμπύρετες καταστάσεις, όπως σε κρυολογήματα ή γρίπη για τη μείωση του πυρετού και την ανακούφιση αρθραλγίας και μυαλγίας.

Χρησιμοποιείται επίσης σε οξείες και χρόνιες φλεγμονώδεις διαταραχές όπως σε ρευματοειδή αρθρίτιδα, οστεοαρθρίτιδα και αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα.

Το ακετυλοσαλικυλικό οξύ έχει έντονη ανασταλτική δράση στη συσσώρευση των αιμοπεταλίων παρεμποδίζοντας το σχηματισμό της θρομβοξάνης Α2 στα αιμοπετάλια. Επομένως, το ακετυλοσαλικυλικό οξύ έχει διάφορες καρδιαγγειακές ενδείξεις σε δόσεις εν γένει 75 έως 300mg ημερησίως. Η μη αναστρέψιμη αναστολή της κυκλοοξυγενάσης είναι ιδιαίτερα έντονη στα αιμοπετάλια, επειδή αυτά δεν μπορούν να επανασυνθέσουν το εν λόγω ένζυμο. Το ακετυλοσαλικυλικό οξύ θεωρείται, ότι έχει και άλλες ανασταλτικές δράσεις στα αιμοπετάλια.

Βάσει πειραματικών δεδομένων, η ιβουπροφαίνη μπορεί να αναστείλει τη δράση της ασπιρίνης σε χαμηλές δόσεις, στη συσσώρευση των αιμοπεταλίων, όταν γίνεται ταυτόχρονη χορήγηση. Σε μια μελέτη, κατά την χορήγηση μονής δόσης ιβουπροφαίνης 400 mg, 8 ώρες πριν ή 30 λεπτά μετά την ταχεία αποδέσμευση ασπιρίνης δόσης 81 mg, παρουσιάστηκε μειωμένη δράση του ακετυλοσαλικυλικού οξέος στον σχηματισμό θρομβοξάνης ή στη συσσώρευση των αιμοπεταλίων. Εντούτοις, οι περιορισμοί αυτών των δεδομένων και οι αβεβαιότητες αναφορικά με την εξαγωγή συμπερασμάτων από τα ex vivo δεδομένα σε κλινικές περιπτώσεις, υποδηλώνουν ότι δεν μπορούν να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα για την τακτική χρήση της ιβουπροφαίνης και καμία κλινικώς σχετική επίδραση δεν θεωρείται πιθανή από την περιστασιακή χρήση ιβουπροφαίνης.

Η καφεΐνη είναι παράγωγο της ξανθίνης, η οποία σε θεραπευτικές δόσεις, δρά κυρίως ως ανταγωνιστής των υποδοχέων της αδενοσίνης. Κατ’αυτόν τον τρόπο, μειώνεται η ανασταλτική δράση της αδενοσίνης στο ΚΝΣ. Βραχυπρόθεσμα, μετριάζει τα συμπτώματα της κόπωσης και ενισχύει την ψυχολογική ικανότητα προς εργασία. Τα άμεσα αποτελέσματα της καφεΐνης οφείλονται στην αύξηση του τόνου και της ανθεκτικότητας των εγκεφαλικών αιμοφόρων αγγείων, που σε συγκεκριμένους τύπους πονοκεφάλων, μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση από τον πόνο. Δεν υπάρχουν αποδεικτικά στοιχεία ότι η καφεΐνη μπορεί να αυξήσει το πιθανό δυναμικό εξάρτησης των αναλγητικών.

Η απορρόφηση του ακετυλοσαλικυλικού οξέος πραγματοποιείται ταχέως και πλήρως μετά τη χορήγησή του από το στόμα, ανάλογα με τη μορφή του φαρμάκου.

Κατά τη διάρκεια της απορρόφησης και μετά από αυτήν, το ακετυλοσαλικυλικό οξύ μετατρέπεται στον κυριότερο μεταβολίτη του, το σαλικυλικό οξύ. Τα μέγιστα επίπεδα στο πλάσμα επιτυγχάνονται μετά 10-20 λεπτά για το ακετυλοσαλικυλικό οξύ και μετά 0,3-2 ώρες για το σαλικυλικό οξύ αντίστοιχα. Η υδρόλυση του ακετυλοσαλικυλικού οξέος προς σαλικυλικό οξύ αρχίζει κατά τη διάρκεια της διέλευσης από τον γαστρεντερικό βλεννογόνο, αλλά η διεργασία αυτή λαμβάνει χώρα κυρίως στο ήπαρ.

Τόσο το ακετυλοσαλικυλικό οξύ όσο και το σαλικυλικό οξύ δεσμεύονται εκτεταμένα στις πρωτεΐνες του πλάσματος και κατανέμονται ταχέως σε όλο το σώμα.

Η δέσμευση με τις πρωτείνες του ορού στον άνθρωπο εξαρτάται από τη συγκέντρωση του σαλικυλικού. Το ποσοστό σύνδεσης με τις πρωτεΐνες του πλάσματος ανέρχεται στο 66 – 98% (του σαλικυλικού οξέος).

Μετά τη χορήγηση υψηλών δόσεων, το ακετυλοσαλικυλικό οξύ είναι ανιχνεύσιμο στο εγκεφαλικό, στο νωτιαίο και στο αρθρικό υγρό. Το σαλικυλικό οξύ διέρχεται τον πλακούντα και απεκκρίνεται στο μητρικό γάλα.

Η κινητική της απέκκρισης του σαλικυλικού οξέος είναι δοσοεξαρτώμενη, καθώς ο μεταβολισμός περιορίζεται από τη δυναμικότητα των ηπατικών ενζύμων. Ο χρόνος ημιζωής κυμαίνεται από 2 έως 3 ώρες μετά από χαμηλές δόσεις μέχρι περίπου15 ώρες μετά από υψηλές δόσεις.

Οι κυριότεροι μεταβολίτες είναι το συνεζευγμένο προϊόν του σαλικυλικού οξέος με γλυκίνη (σαλικυλουρικό οξύ), το αιθερικό και εστερικό γλυκουρονίδιο του σαλικυλικού οξέος, καθώς και το γεντισικό οξύ και το συνεζευγμένο του προϊόν με γλυκίνη. Το σαλικυλικό οξύ και οι μεταβολίτες του απεκκρίνονται κυρίως από τους νεφρούς.

Ο χρόνος ημιζωής απορρόφησης της καφεΐνης ποικίλει μεταξύ 2 έως 13 λεπτά, και μετά από του στόματος χορήγηση, η καφεΐνη έχει σχεδόν εντελώς απορροφηθεί. Μετά τη χορήγηση δόσης 5mg/kg βάρους σώματος, η μέγιστη συγκέντρωση (Cmax) επιτυγχάνεται εντός 30-40 λεπτών και οδηγεί σε συγκέντρωση 9-10 μg/ml. Η βιοδιαθεσιμότητα της από του στόματος χορηγούμενης καφεΐνης είναι σχεδόν πλήρης.

Η δέσμευση της καφεΐνης με τις πρωτεϊνες του πλάσματος ποικίλει μεταξύ 30 και 40% και ο όγκος κατανομής είναι 0,52- 1,06 l/kg. Η καφεΐνη κατανέμεται σε όλα τα διαμερίσματα, διαπερνά γρήγορα τον αιματο-εγκεφαλικό-φραγμό καθώς επίσης και το φράγμα του πλακούντα και περνά στο μητρικό γάλα.

Ο χρόνος ημιζωής της καφεΐνης στο πλάσμα ποικίλει μεταξύ 4,1 έως 5,7 ώρες. Δείχνει, ωστόσο, διακυμάνσεις τόσο σε κάθε μεμονωμένο άτομο όσο και από άτομο σε άτομο, μια και τιμές μεταξύ 9 έως 10 ώρες έχουν επίσης παρατηρηθεί. Η καφεΐνη και οι μεταβολίτες της αποβάλλονται κυρίως από τους νεφρούς. Σε ούρα 48ώρου, βρέθηκε μέχρι το 86% της χορηγούμενης δόσης. Μόνο μέχρι 1,8% της καφεΐνης παρέμεινε αμετάβλητη. Τα 1-μεθυλουρικό οξύ (12-38%), 1-μεθυλοξανθίνη (8-19%) και 5-ακετυλαμινο-6-αμινο-3-μεθυλ-ουρακίλη (15%) είναι οι κύριοι μεταβολίτες. Τα κόπρανα περιέχουν μόνο 2-5 % της δόσης. Ο κύριος μεταβολίτης είναι το 1.7-διμέθυλουρικό οξύ, το οποίο αποτελεί το 44% της συνολικής ποσότητας.

Το προκλινικό προφίλ ασφαλείας του ακετυλοσαλικυλικού οξέος είναι καλά τεκμηριωμένο.

Οξεία τοξικότητα

Η οξεία λήψη δόσεων >10g ακετυλοσαλικυλικού οξέος σε ενήλικες και >4g σε παιδιά μπορεί να είναι θανατηφόρα.

Συγκεντρώσεις στο πλάσμα από 300 – 350μg σαλικυλικού οξέος/ml μπορεί να οδηγήσουν σε τοξικά συμπτώματα και συγκεντρώσεις από 400 – 500μg σαλικυλικού οξέος/ml οδηγούν σε κωματώδεις έως θανατηφόρες καταστάσεις.

Χρόνια τοξικότητα

Το ακετυλοσαλικυλικό οξύ και ο μεταβολίτης του το σαλικυλικό οξύ έχουν τοπική ερεθιστική δράση στους βλενογόνους.

Εφόσον υπάρχουν έλκη στο γαστρεντερικό σύστημα, η αυξημένη τάση για αιμάτωση δημιουργεί κίνδυνο αιμορραγίας.

Σε μελέτες σε ζώα αναφέρεται επίσης νεφρική βλάβη μετά από οξεία και χρόνια χορήγηση υψηλών δόσεων.

Μετάλλαξη – Καρκινογένεση

Το ακετυλοσαλικυλικό οξύ έχει επαρκώς εξετασθεί in vivo και in vitro για μεταλλαξιογόνο και καρκινογόνο δράση. Δεν έχει βρεθεί καμία ένδειξη πιθανής μεταλλαξιογόνου ή καρκινογόνου δράσης.

Τοξικότητα στην αναπαραγωγή

Αναφέρεται ότι τα σαλικυλικά έχουν τερατογόνο δράση σε ορισμένα είδη ζώων. Εχουν αναφερθεί διαταραχές στην εμφύτευση του γονιμοποιημένου ωαρίου, εμβρυοτοξικά αποτελέσματα και διαταραχές στην ικανότητα εκμάθησης στους απογόνους μετά από προγεννητική έκθεση.

Για πληροφορίες σχετικά με τη χρήση στον άνθρωπο βλέπε παράγραφο 4.6. Κύηση και γαλουχία.

Το προκλινικό προφίλ ασφάλειας της καφεΐνης είναι καλά τεκμηριωμένο.

Η οξεία τοξικότητα της καφεΐνης (LD50), όταν χορηγείται από του στόματος, είναι μεγαλύτερη από 200mg/kg βάρους σώματος σε αρουραίους, 230mg/kg βάρους σώματος σε χάμστερ και ινδικά χοιρίδια, 246mg/kg βάρους σώματος σε κουνέλια, και 127mg/kg βάρους σώματος σε ποντικούς. Η ευαισθησία στις θανατηφόρες επιδράσεις της καφεΐνης, αυξάνεται με την ηλικία, και παρατηρείται μεγαλύτερη τοξικότητα σε αρσενικά έναντι των θηλυκών αρουραίων.

Το προφίλ τερατογένεσης της καφεΐνης έχει επαρκώς κατανοηθεί. Η έκθεση του εμβρύου κατά τη διάρκεια της κύησης, έχει περιγραφεί επαρκώς σε ανθρώπους. Μια μελέτη έδειξε διάφορες επιδράσεις τερατογένεσης, επαναρρόφηση εμβρύων και μείωση του βάρους του εμβρύου και του πλακούντα σε κυοφορούντες αρουραίους που είχαν εκτεθεί σε καφεΐνη. Ωστόσο, επακόλουθες μελέτες δεν έχουν αναγνωρίσει συσχέτιση μεταξύ συγγενών δυσμορφιών και μητρικής κατανάλωσης καφεΐνης στους ανθρώπους.

ASPIRIN EXTRA.