VITALIPID

Η βιταμίνη Α είναι μια λιποδιαλυτή βιταμίνη. Κύρια πηγή βιταμίνης Α αποτελούν οι ζωικές τροφές. Απαντάται ως προβιταμίνη Α (β-καροτένιο), ρετινόλη, ρετινάλη και ρετινοϊκό οξύ. Τα δύο τελευταία αντιπροσωπεύουν οξειδωμένα παράγωγα της ρετινόλης. Η βιολογική σημασία της βιταμίνης Α προσδιορίζεται και από τις τρείς αυτές μορφές. Η ρετινόλη, η μορφή με την οποία αποθηκεύεται στο ήπαρ, είναι απαραίτητη για την σωματική ανάπτυξη, την προστασία και ακεραιότητα του επιθηλιακού ιστού και την αναπαραγωγή. Το ρετινοϊκό οξύ διαθέτει τη βιολογική δράση της ρετινόλης πλην εκείνης της αναπαραγωγής. Η ρετινάλη μαζί με την ρετινόλη, εξασφαλίζουν την όραση στο ημίφως, με την παραγωγή της ροδοψίνης από την ένωση ρετινόλης-ρετινάλης με την οψίνη, μια ερυθρά χρωστική του αμφιβληστροειδούς. Η ισοτρετινοΐνη είναι συνθετικό παράγωγο της βιταμίνης Α. Η ακριβής φαρμακολογική δράση της δεν είναι γνωστή έχει όμως διαπιστωθεί ανασταλτική ενέργεια στην έκκριση του σμήγματος και τη σύνθεση της κερατίνης. Εφαρμόζεται τελευταία στη θεραπεία της ακμής.

Η βιταμίνη D₂ (vitamin D₂) είναι σημαντική για την απορρόφηση και χρήση του ασβεστίου και του φωσφόρου και για την κανονική ασβεστοποίηση των οστών. Εκ παραλλήλου με την παραθυρεοειδή ορμόνη και την καλσιτονίνη ρυθμίζει την συγκέντρωση ασβεστίου του οπού. Η βιταμίνη D₂ διεγείρει την απορρόφηση ασβεστίου και φωσφόρου από το λεπτό έντερο.

H βιταμίνη E (vitamin E) δρα ως βιολογικό αντιοξειδωτικό προλαμβάνοντας την αυτόματη οξείδωση πολυακόρεστων ενώσεων προς επιβλαβείς ελεύθερες ρίζες καθώς και στη δημιουργία καρκινογόνων νιτροζαμινών. Ελαττώνει την τοξική ενέργεια του οξυγόνου και βελτιώνει την οικονομία στη χρήση του. Εξαιτίας των λιπόφιλων ιδιοτήτων της, η βιταμίνη Ε αθροίζεται στις μεμβράνες προστατεύοντας έτσι τις λειτουργικά σημαντικές κυτταρικές δομές, κατά κύριο λόγο μέσω της αναστολής της υπεροξείδωσης των λιπιδίων. Η βιταμίνη Ε παίζει κυρίαρχο ρόλο στη σταθεροποίηση των λυποσωμικών, μιτοχονδριακών και τριχοειδών μεμβρανών, διατηρώντας με τον τρόπο αυτό την αντίσταση των ερυθροκυττάρων σε φυσιολογικά επίπεδα. Με τον ίδιο τρόπο συνεισφέρει στην αύξηση της φαγοκυττάρωσης.

Η έλλειψη βιταμίνης Ε οδηγεί μέσω της υπεροξείδωσης των λιπιδίων στην συνάθροιση λιποφουξίνης, που αποτελεί την καστανοκίτρινη χρωστική της τρίτης ηλικίας. Σοβαρή ένδεια βιταμίνης Ε που οφείλεται σε διαταραχή της απορρόφησης (σύνδρομο βραχέως εντέρου, ατρησία των χοληφόρων ή παγκρεατική ανεπάρκεια) οδηγεί σε νευροπάθειες και μυοπάθειες. Μια λιγότερο συχνή αιτία ένδειας βιταμίνης Ε είναι η β-αλιπορωτεϊναιμία.

Η βιταμίνη Ε παρεμβαίνει σε διάφορα επίπεδα του μεταβολισμού του αραχιδονικού οξέος ή των προσταγλανδινών. Σε υψηλές δόσεις έχει παρατηρηθεί αναστολή της συγκολητικότητας των αιμοπεταλίων.

H βιταμίνη K (vitamin K) είναι απαραίτητη για τη σύνθεση πολλών παραγόντων της πήξης του αίματος και πρωτεϊνών που σχετίζονται με τη σύνθεση των οστών. Η βιταμίνη Κ₁ είναι ανταγωνιστικό των αντιπηκτικών του τύπου της δικουμαρόλης, π.χ. φαινπροκουμόνη. Όμως δεν εξουδετερώνει τη δράση των ηπαρινών. Η βιταμίνη K₁ δεν είναι αποτελεσματική στην κληρονομική υποπροθρομβιναιμία ή στην υποπροθρομβιναιμία που προκαλείται από βαριά ηπατική ανεπάρκεια. Στο διάλυμα μικτών μικκυλίων η βιταμίνη Κ₁ διαλυτοποιείται με τη βοήθεια ενός φυσιολογικού κολλοειδούς συστήματος μικκυλίων που ευρίσκεται στο ανθρώπινο σώμα και αποτελείται από λεκιθίνη και χολικό οξύ. Αυτό το σύστημα μικτών μικκυλίων χαρακτηρίζεται από καλύτερη τοπική και συστηματική ανοχή συγκριτικά με παλαιότερα, συμβατικά ενέσιμα διαλύματα.