Oιστρογόνο με προγεσταγόνο χορηγούμενα από το στόμα

Tα αντισυλληπτικά δισκία που χρησιμοποιούνται σήμερα περιέχουν οιστρογόνο και προγεσταγόνο, ή προγεστερινοειδές. Ως οιστρογόνο χρησιμοποιείται η αιθινυλοιστραδιόλη και ως προγεστερινοειδές τα παράγωγα της 19-νορτεστοστερόνης.

Η αντισυλληπτική αγωγή διαδοχικού τύπου, με χορήγηση οιστρογόνου για την πρώτη φάση του κύκλου και οιστρογόνου + προγεστερινοειδούς για τη δεύτερη φάση πρέπει να εγκαταλειφθεί γιατί είναι λιγότερο αποτελεσματική και γιατί προκαλείται συχνότερα αιμορραγία εκ διαφυγής.

Αντισυλληπτικά που περιέχουν σταθερό ποσοτικά συνδυασμό οιστρογόνου και προγεστερινοειδούς σε κάθε δισκίο ονομάζονται μονοφασικά, ενώ αυτά που περιέχουν δύο ή τριών ειδών δισκία με δύο ή τρεις διαφορετικούς ποσοτικά συνδυασμούς οιστρογόνου και προγεστερινοειδούς ονομάζονται διφασικά ή τριφασικά αντίστοιχα.

Αντενδείξεις: Γνωστή ή πιθανή οιστρογονοεξαρτώμενη νεοπλασία, υπερπλασία ενδομητρίου, αγνώστου αιτιολογίας κολπική αιμορραγία, αρτηριακή ή φλεβική θρομβοεμβολική νόσος ή ιστορικό της, ή καταστάσεις που προδιαθέτουν σε αυτές, πρόσφατο έμφραγμα ή εγκεφαλικό επεισόδιο ή ιστορικό τους, σακχαρώδης διαβήτης, υπερλιποπρωτεϊναιμίες, υπάρχοντες ή αφαιρεθέντες όγκοι ήπατος καλοήθεις ή κακοήθεις, σοβαρές ηπατικές διαταραχές ίκτερος ή επίμονος κνησμός ή έρπητας γεννητικών οργάνων κατά τη διάρκεια προηγούμενης κύησης ή λήψης οιστρογόνων, σύνδρομο Dubin-Johnson ή Rotor, πορφυρία, κύηση, γαλουχία.

Ανεπιθύμητες ενέργειες: Είναι εκείνες των οιστρογόνων και προγεστερινοειδών. Oι κίνδυνοι θρόμβωσης και καρδιαγγειακών επεισοδίων αυξάνονται ιδιαίτερα με την ποσότητα του οιστρογόνου, την ηλικία, το κάπνισμα και ορισμένους προδιαθεσικούς παράγοντες, όπως είναι ο διαβήτης, η υπέρταση, η οικογενής υπερλιπιδαιμία, ιστορικό ή υπάρχουσα θρομβοεμβολική νόσος, πρόσφατο έμφραγμα του μυοκαρδίου ή εγκεφαλική θρόμβωση, πρόσφατη χειρουργική επέμβαση και η λοχεία.

H αύξηση της αρτηριακής πίεσης που μπορεί να παρατηρηθεί μετά από χρήση αντισυλληπτικών επανέρχεται στα φυσιολογικά επίπεδα μετά τη διακοπή τους.

Άλλες ανεπιθύμητες ενέργειες είναι ναυτία, έμετοι, κεφαλαλγία, μαστωδυνία. Aιμορραγίες εκ διαφυγής ή αμηνόρροια, αύξηση τραχηλικών εκκριμάτων, αύξηση του μεγέθους των ινομυωμάτων, επιδείνωση ενδομητρίωσης. Kαταθλιπτική διάθεση, διαταραχές της libido. Xολοστατικός ίκτερος, διαταραχές ηπατικής λειτουργίας, χλόασμα. Eπιδείνωση πορφυρίας, εξανθήματα, λιπαρότητα δέρματος, φωτοευαισθησία.

Τα αντισυλληπτικά δισκία, τα οποία περιέχουν ως προγεστερινοειδές δεσογεστρέλη ή γεστοδένη έχουν συσχετισθεί με αυξημένο κίνδυνο φλεβικής θρομβοεμβολής.

Aλληλεπιδράσεις: H αποτελεσματικότητά τους μπορεί να ελαττωθεί εάν συγχορηγηθούν τα φάρμακα που επάγουν τα ηπατικά ένζυμα, όπως η καρβαμαζεπίνη, η φαινυτοΐνη, η πριμιδόνη, η ριφαμπικίνη, η γκριζεοφουλβίνη κ.ά. Eπίσης τα αντισυλληπτικά ανταγωνίζονται την αντιυπερτασική δράση των α-ΜΕΑ, των β-αποκλειστών, των αντιπηκτικών και των διουρητικών.

Προσοχή στη χορήγηση: Tα αντισυλληπτικά θα πρέπει να διακόπτονται αμέσως στις ακόλουθες περιπτώσεις: Αιφνίδιο άλγος στον θώρακα, αιφνίδια δύσπνοια, σφοδρή και παρατεινόμενη κεφαλαλγία, εμφάνιση σημείων θρομβοφλεβίτιδας, αιφνίδιες διαταραχές της όρασης ή της ακοής, εμφάνιση ικτέρου ή κνησμού σε όλο το σώμα, αιμωδία στο ήμισυ του σώματος, λιποθυμίες, σφοδρό άλγος στο επιγάστριο, σημαντική αύξηση της αρτηριακής πίεσης, εκδήλωση βαριάς κατάθλιψης, αύξηση των επιληπτικών σπασμών και σε κύηση.

Δοσολογία: 1 δισκίο την ημέρα την ίδια περίπου ώρα, για 21 ή 22 συνεχείς ημέρες (ανάλογα με το προϊόν) με έναρξη την 1η ημέρα του κύκλου. Σε περίπτωση που παρήλθαν πάνω από 12 ώρες από τη συνήθη ώρα λήψης του δισκίου, η αντισυλληπτική προστασία μπορεί να μειωθεί.

Εάν η έναρξη λήψης του δισκίου γίνει κατά τη 2η έως και 5η ημέρα από την εμφάνιση της εμμηνορρυσίας απαιτείται να ληφθούν πρόσθετα αντισυλληπτικά μέτρα (μέθοδος φραγμού) για διάστημα 7 ημερών από την έναρξη λήψης του δισκίου.

Κάθε επόμενη συσκευασία αρχίζει αφού περάσει διάστημα 6 ή 7 ημερών χωρίς τη λήψη δισκίου ή με τη λήψη δισκίου χωρίς δραστικό συστατικό (placebo). Στο διάστημα αυτό συνήθως εμφανίζεται αιμορραγία από διακοπή. Πριν την έναρξη της αγωγής συμβουλευθείτε τις οδηγίες χρήσης ενός εκάστου προϊόντος.

Φαρμακευτικά προϊόντα: Βλ. Πίνακα 7.1.

ΠΙΝΑΚΑΣ 7.1: ΟΡΜΟΝΙΚΑ ΑΝΤΙΣΥΛΛΗΠΤΙΚΑ OΙΣΤΡΟΓΟΝΟΥ ΜΕ ΠΡΟΓΕΣΤΑΓΟΝΟ ΧΟΡΗΓΟΥΜΕΝΑ ΑΠΟ ΤΟ ΣΤΟΜΑ

Εthinylestradiol + Desogestrel:
GRACIAL/Organon: tab (30+125)mcg λευκά + (40+25)mcg μπλε x 66 [3 x (7μπλε +15λευκά)]
LAURINA/Organon: f.c.tab (0.030+0.100)mg κόκκινα + (0.030+0.150)mg λευκά +(0.050+0.035)mg κίτρινα x 21 (7κόκκινα +7λευκά+7κίτρινα)
MERCILON/Organon: tab (20+150)mcg x 21
TRIGYNERA/Schering: c.tab (30+50)mcg ώχρα + (40+70)mcg καφέ +(30+100)mcg λευκά x 21 (6 ώχρα + 5 καφέ+ 10 λευκά)

Εthinylestradiol + Gestodene:
MELIANE/Schering: s.c.tab (0.020+0.075)mg x 21

Εthinylestradiol + Drospirenone:
YASMIN/Schering: f.c.tab (0.030+3)mg x 21