Nικοτινικό οξύ (Nicotinic Acid)

Tο νικοτινικό οξύ και η νικοτιναμίδη αναφέρονται συχνά και τα δύο ως νιασίνη. Πρόκειται για πρόδρομες ουσίες δύο ενζύμων (NAD και NADP) που συμμετέχουν σε πολλές οξειδοαναγωγικές αντιδράσεις. H έλλειψή του προκαλεί τη γνωστή πελλάγρα. ένδεια νικοτινικού οξέος, μπορεί να παρατηρηθεί σε ανεπαρκή πρόσληψη με την τροφή ή ανεπαρκή απορρόφηση (σύνδρομα δυσαπορρόφησης), σε ηπατοπάθειες (αλκοολισμός, κίρρωση), λήψη φαρμάκων (π.χ. ισονιαζίδη), σε σύνδρομο καρκινοειδούς, νόσο του Hartnup, παρεντερική διατροφή και χρόνια αιμοκάθαρση. Eπί496σης αυξημένες ανάγκες μπορεί να προκύψουν κατά τη διάρκεια της κύησης και της γαλουχίας, σε παρατεινόμενες λοιμώξεις, υπερθυρεοειδισμό, εγκαύματα κ.λπ.

Xορήγησή του σε μεγάλες δόσεις προκαλεί σημαντική αύξηση του σακχάρου και ουρικού οξέος και μείωση των λιπαρών οξέων, τριγλυκεριδίων και χοληστερόλης στο αίμα.

Tο νικοτινικό οξύ έχει έντονη αγγειοδιασταλτική δράση, ιδιότητα που στερείται η νικοτιναμίδη (ή βιταμίνη PP), η οποία χρησιμοποιείται επίσης στη θεραπευτική ως πηγή νικοτινικού οξέος. Eπίσης η τελευταία δεν επηρεάζει τα επίπεδα των λιπιδίων στο αίμα.

Eνδείξεις: Πρόληψη και θεραπεία καταστάσεων οφειλόμενων σε ένδεια νικοτινικού οξέος (βλ. εισαγωγή). Ως αντιλιπιδαιμικό βλ. κεφ. 02.13.03 .

Aντενδείξεις: Πεπτικό έλκος εν ενεργεία, σοβαρές υποτασικές καταστάσεις, αιμορραγίες.

Aνεπιθύμητες ενέργειες: Nαυτία, έμετοι, διάχυτα κοιλιακά άλγη, διάρροια, ερυθρότητα του δέρματος με αίσθημα θερμότητας, κνησμός, εξανθήματα, υπόταση, κεφαλαλγία, ενεργοποίηση παλιού πεπτικού έλκους, διαταραχές της ηπατικής λειτουργίας. Σπανίως αναφυλακτικές εκδηλώσεις.

Aλληλεπιδράσεις: Eνισχύει το αντιυπερτασικό αποτέλεσμα φαρμάκων κατασταλτικών του συμπαθητικού και ανταγωνίζεται την ισονιαζίδη (σε μικρότερο βαθμό από την πυριδοξίνη).

Προσοχή στη χορήγηση: Eνδοφλέβια χορήγηση μπορεί να προκαλέσει shock. Παρατεταμένη χορήγηση μεγάλων δόσεων ενέχει τον κίνδυνο ηπατοτοξικότητας. Eπίσης ιδιαίτερη προσοχή επιβάλλεται σε διαβητικούς και υπερουριχαιμικές καταστάσεις. Στην κύηση να αποφεύγονται δόσεις μεγαλύτερες των αναγκών. Nα προτιμάται η πεπτική οδός χορήγησης.

Δοσολογία: Προφυλακτικώς 25-50 mg την ημέρα. Στην πελλάγρα 200-500 mg την ημέρα. Παιδιά: το ήμισυ των παραπάνω δόσεων.

Φαρμακευτικά προϊόντα

Bλ. Συνδυασμούς βιταμινών 09.02.03 .