Ομάδα ATC: R03DA Ξανθίνες

Η θεοφυλλίνη, το δραστικό συστατικό της αμινοφυλλίνης (aminophylline), ασκεί βρογχοδιασταλτική, χαλαρωτική των λείων μυϊκών ινών, θετική ινότροπη, αγγειοδιασταλτική, διουρητική και διεγερτική του ΚΝΣ δράση. Η αμινοφυλλίνη είναι ένα από τα πλέον αποτελεσματικά φάρμακα για την καταπολέμηση των ασθαματικών κρίσεων, ακόμα και σε περιπτώσεις ανθιστάμενες στην αδρεναλίνη.

Η μπαμιφυλλίνη είναι ένα μεθυλοξανθινικό παράγωγο με δύο πλευρικές αλυσίδες στη θέση 7 και 8, που τη διακρίνει σαφώς από τη θεοφυλλίνη. Η μπαμιφυλλίνη ασκεί βρογχοσπασμολυτική δράση στους λείους μυς κι επίσης αναστέλλει τη δράση των μεσολαβητών της βρογχοσυστολής. Σε αντίθεση με τη θεοφυλλίνη, η μπαμιφυλλίνη συνήθως δεν έχει σημαντικές επιδράσεις στο κεντρικό νευρικό σύστημα.

Η μπουφυλλίνη (bufylline) είναι ένας συνδυασμός θεοφυλλίνης και αμινοϊσοβουτανόλης που χρησιμοποιείται ως βρογχοδιασταλτικό. Δρα επίσης και μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως διουρητικό.

Η θεοφυλλινική χολίνη (choline theophyllinate) είναι το μετά χολίνης άλας της θεοφυλλίνης. Παρουσιάζει ισχυρή βρογχοδιασταλτική δράση, που οφείλεται σε χάλαση των λείων μυϊκών ινών των βρόγχων.

Η διπροφυλλίνη (diprophylline) είναι ένα παράγωγο της ξανθίνης με βρογχοδιασταλτική και αγγειοδιασταλτική δράση. Χρησιμοποιείται για τη θεραπεία των αναπνευστικών διαταραχών, όπως άσθμα, καρδιακή δύσπνοια, και βρογχίτιδα. Δρα ως ανταγωνιστής των υποδοχέων αδενοσίνης και αναστολέας της φωσφοδιεστεράσης.

Η θεοφυλλίνη έχει ως κύρια φαρμακολογική δράση τη βρογχοδιαστολή και διαστολή των αγγείων των πνευμόνων, προκαλώντας με απ' ευθείας δράση, χάλαση των λείων μυϊκών ινών των βρόγχων και των πνευμονικών αγγείων. Επίσης η θεοφυλλίνη προκαλεί διέγερση του εγκεφάλου, του μυοκαρδίου και των σκελετικών μυών, διαστολή των στεφανιαίων αγγείων και αύξηση της διούρησης.